مفاهیم و اصول اولیه تست نقطه اشتعال بسته
نقطه اشتعال یکی از مهمترین خصوصیات مواد در ارزیابی خطر آتش پذیری آنهاست. تعیین نقطه اشتعال بسته ، به کمک دستگاه سربسته پنسکی – مارتنز انجام می شود. دستگاه پنسکی – مارتنز برای تست نقطه اشتعال بسته، به سه صورت دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک مورد استفاده قرار می گیرد.
شرایط این روش آزمون، مطابق با استاندارد ASTM D93 و استاندارد ملی INSO 19695 تدوین شده است. این استانداردها برای اندازه گیری اشتعال مواد نفتی با نقطه اشتعال بسته حداقل 40 و حداکثر 370 درجه سانتی گراد کاربرد دارد. برای مواد بیودیزل اندازه گیری نقطه اشتعال بسته در محدوده دمایی 60 تا 190 درجه سانتی گراد با استفاده از دستگاه اتوماتیک پنسکی – مارتنز استفاده می شود. بیودیزل سوختی متشکل از استرهای تک آلکیدی اسیدهای چرب با زنجیره بلند است. این سوخت از روغن های گیاهی یا چربی حیوانی به دست می آید. بیودیزل به اختصار با B100 نشان داده می شود. به دلیل نامشخص بودن دقت نتایج در برخی موارد پیشنهاد می شود از آزمون اندازه گیری نقطه اشتعال بسته پنسکی – مارتنز استفاده نشود. این موارد شامل گزینه های زیر است:
- برای نفت کوره باقی مانده (Residual Fuel Oils) با دمای اشتعال بیش از 100 درجه سانتی گراد
- برای نمونه هایی با نقطه اشتعال بسته کمتر از 40 درجه سانتی گراد
- برای نمونه هایی با نقطه اشتعال بیش از 250 درجه سانتی گراد
- برای روانکارهای در حال کار
به طورکلی نقطه اشتعال به پایین ترین دمایی گفنه می شود که در آن دما بخارات نمونه مورد آزمایش با استفاده از منبع اشتعال شعله ور شوند. این دما به صورت تصحیح شده و در فشار محیطی 101.3 کیلوپاسکال یا 760 میلی متر جیوه گزارش می شود.پاک کردن کش
مطالب مرتبط : تجهیزات آزمایشگاهی
دستگاه های تست نقطه اشتعال بسته مورد استفاده در صنعت
همانطور که در بالا اشاره شد دستگاه های تست نقطه اشتعال بسته مورد استفاد در صنعت به صورت دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک دسته بندی می شوند. جهت آشنایی بیشتر در این خصوص به بررسی دستگاه های تست نقطه اشتعال بسته ساخت گروه پارسیان تکنولوژی می پردازیم. گروه پارسیان تکنولوژی برای اندازه گیری نقطه اشتعال به روش بسته دو مدلدستگاه تست نقطه اشتعال بسته مدل Basic و دستگاه تست نقطه اشتعال بسته مدل Pro را طراحی و تولید کرده است.
این شرکت برای مدل بیسیک قابلیت های نظیر هیتر برقی 500 وات ایزوله، سيستم کنترل آنالوگ دماي هيتر، همزن الکترونیکی مخصوص آزمونه، شير مخصوص کنترل و اتصال گاز به دستگاه و همچنین شير دقیق کنترل آتش نازل در نظر گرفته است. از جمله بارزترین ویژگی های دستگاه تست نقطه اشتعال بسته مدل Pro می توان به کنترل دمای هیتر به روش PID، سیستم ترموستات میکرو پروسسوری، نمایش دمای آزمونه روی نمایشگر دستگاه و سنسور دماسنج (ترمومتر دماسنج با دقت 0.1 درجه سانتی گراد اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دستگاه های تست نقطه اشتعال بسته ساخت گروه پارسیان تکنولوژی می توانید به منوی محصولات و بخش تست نقطه اشتعال مراجعه کنید.
مطالب مرتبط : نرمی قیر
خلاصه روش انجام تست نقطه اشتعال بسته
آزمون باید در محیطی بدون جریان هوا انجام شود. آزمونه یا ماده نفتی مورد نظر را در کاپ برنجی تا خط نشان بریزید. این مقدار حدود 75 میلی لیتر است. دمای ظرف آزمونه و نمونه باید حداقل 18 درجه سانتی گراد پایین تر از نقطه اشتعال مورد نظر باشد. سرپوش را بر روی کاپ قرار داده و مجموعه را در جای خود فیکس کنید. از قرار گرفتن صحیح کاپ، سرپوش و قفل شدن آن ها روی دستگاه مطمئن شوید.
شمعک دستگاه را با قطر شعله 3.2 تا 4.8 میلی متر روشن و تنظیم کنید. فشار گاز وارد شده به شمعک دستگاه نباید بیش از 3 کیلو پاسکال باشد. گرم کردن نمونه را با نرخ 5 تا 6 درجه سانتی گراد در دقیقه تنظیم کنید. همزن دستگاه را با سرعت 90 تا 120 دور در دقیقه فعال کنید. اگر نقطه اشتعال مورد انتظار کمتر از 110 درجه سانتی گراد باشد باید 23 درجه مانده به نقطه اشتعال احتمالی با افزایش هر 1 درجه سانتی گراد یکبار شمعک دستگاه به کار گرفته شود.
برای استفاده از شمعک جهت تست وقوع نقطه اشتعال ابتدا باید همزن دستگاه متوقف شده سپس با نیم ثانیه باز شدن دریجه کاپ روی سرپوش، شمعک وارد منطقه بخار شده و با توقف 1 ثانیه ای سریعا به حالت اولیه خود برگردد. اگر نقطه اشتعال آزمونه بیش از 110 درجه سانتی گراد باشد، 23 درجه مانده به نقطه اشتعال با افزایش هر 2 درجه سانتی گراد شمعک دستگاه را به کار بگیرید.
هنگامی که بکار بردن شمعک باعث ایجاد اشتعال در فضای داخلی کاپ شد، دمای آزمونه را به عنوان نقطه اشتعال اندازه گیری و ثبت کنید.طبق تعریف پایین ترین دمایی که با بکار بردن منبع اشتعال به صورت آنی در کاپ شعله مشاهده شود به عنوان نقطه اشتعال آن آزمونه در نظر گرفته می شود.