مفاهیم و اصول اولیه تست نفوذ پذیری قیر
برای اندازه گیری قوام قیر از تست نفوذ پذیری استفاده می شود. در این تست، قیر و مواد قیری جامد و نیمه جامد به عنوان آزمونه در بوته آزمایش قرار می گیرند. هر چه میزان نفوذ پذیری قیر بیشتر باشد، آن آزمونه قوام کمتری دارد. برای انجام تست نفوذ پذیری قیر استاندارد بین المللی ASTM D05 تدوین شده است. در این استاندارد درجه نفوذ پذیری قیر بر اساس نفوذ یک سوزن به وزن 2.5 گرم به همراه ملحقات 47.5 گرمی آن در دما و مدت زمان مشخص که به صورت قائم روی آزمونه قرار می گیرد، بیان می شود.
بر اساس این استاندارد وزنه های 50 و 100 گرمی به همراه دماسنج های 17C ، 63C و 64C بسته به محدوده دمایی مورد نیاز آزمون بکار می رود. برای این تست به یک حمام آب 25 درجه سانتی گراد که قابلیت تامین دمایی با دقت 0.1 درجه سانتی گراد داشته باشد هم نیاز است. برای آماده سازی قیر یا ماده قیری جهت آزمون ابتدا باید نمونه به اندازه کافی روان باشد. در غیر این صورت آزمونه مورد نظر را در به صورت یکنواخت حرارت داده تا از گرم شدن بیش از حد نمونه به صورت نقطه ای جلوگیری شود.
حرارت دادن نمونه تا جایی ادامه پیدا می کند تا برای ریختن نمونه در ظرف آزمون قابلیت جاری شدن داشته باشد. در مورد حرارت دادن نمونه حتما این موضوع را در نظر داشته باشید که برای نمونه های قیر قطرانی و قیر خالص دما نباید به ترتیب بیش از 60 و 90 درجه سانتی گراد بالای نقطه نرمی مورد انتظار آن ها باشد. همچنین مدت زمان حرارت دادن نمونه جهت جریان پیدا کردن و انتقال به ظرف آزمایش بیش از 60 دقیقه یا یک ساعت طول نکشد.
بعد از انتقال قیر یا ماده قیری به ظرف آزمایش به مدت یک تا دو ساعت در دمای محیط با بازه دمایی 15 تا 30 درجه سانتی گراد استراحت دهید. برای تست آزمونه معمولا طبق استاندارد شرایط دمایی باید 25 درجه سانتی گراد، تحت فشار 100 گرم و به مدت زمان 5 ثانیه نفوذ سوزن در قیر یا ماده قیری اعمال شود.
دستگاه های تست نفوذ پذیری قیر
برای تست نفوذ پذیری قیر دستگاه های مختلفی با امکانات و قابلیت های متنوعی طراحی و تولید شده است. در گروه پارسیان تکنولوژی دستگاه هایی که برای تست نفوذ پذیری قیر توسعه و طراحی شده اند شامل دو دستگاه تست نفوذ پذیری قیر مدل Pro و Full هستند. در مدل Pro دستگاه از بدنه فلزی با روکش رنگ الکترواستاتیک بهره می برد.
بدنه فلزی با تکنولوژی برش لیزری شکل گرفته و در بزرگ ترین بُعد 77 سانتی متر ارتفاع دارد. با توجه به بدنه فلزی و لوازم همراه، دستگاه تست نفوذ پذیری قیر در یک جعبه چوبی بسته بندی شده و در نهایت با وزنی معادل 26 کیلوگرم به دست مشتری می رسد. دستگاه دارای سنسور دیجیتال ثبت حرکت با دقت 0.1 میلی متر و آزمون به صورت مکانیزه انجام می شود. در این حالت کاربر فقط شرایط اولیه آزمون را فراهم می کند. این دستگاه بر اساس استاندارد بین الملی ASTM D05 و مطابق با استاندارد ملی INSO 2950 طراحی و تولید شده است. در دستگاه تست نفوذ پذیری مدل Full سیستم Auto Calibration جهت تست دقت دستگاه و پرینتر جهت چاپ نتیجه آزمون از مهم ترین ویژگی های این دستگاه بوده که کاربری آن را بسیار ساده کرده است.
مدل Full همانند مدل همتای حرفه ای خود (Pro) از بدنه فلزی با تکنولوژی برش لیزری ساخته شده است. برای محافظت از بدنه دستگاه رنگ الکترواستاتیک کوره ای به عنوان پوشش انتخاب شده است. هر دو دستگاه مدل Pro و Full دارای صفحه نمایش گرافیکی دیجیتال با سایز 7 اینچ هستند. این صفحه نمایش اطلاعات مربوط به آزمایش را به صورت آنلاین نمایش می دهد. به همراه دستگاه دفترچه راهنمای محصول و کارت گارانتی به مشتری اهدا می شود. لازم به ذکر است کار با دستگاه به صورت رایگان به مشتریان محترم در محل کارخانه آموزش داده شده و گواهینامه آموزشی ارائه می گردد.
خلاصه روش تست نفوذ پذیری قیر با دستگاه پارسیان تکنولوژی مدل Full
کابل برق دستگاه را به سوکت تعبیه شده در پشت دستگاه تست نفوذ پذیری قیر متصل کنید. با فشار دادن دکمه پاور پشت دستگاه روشن می شود. سوزن را به دقت روی پلانجر یا نگه دارنده سوزن نصب کرده پیچ مربوط به آن را سفت می کنیم. ماژول سوزن و پلانجر روی یک ستون فلزی نصب شده که توسط یک اهرم پیچی قابلیت تغییر ارتفاع را دارد.
با باز کردن اهرم می توان سوزن را تا جایی که در ظرف نمونه نفوذ می کند، تنظیم کرد و دوباره اهرم ماژول را محکم کنید. سپس قبل از مماس کردن نوک مخروط با سطح روی نمونه قیر یا ماده قیری بعد از روشن کردن دستگاه تست نفوذ پذیری قیر دکمه A.Calib روی کارگاه سوزن زده شود. بعد از انجام این مراحل کافیست سوزن مماس شده با سطح نمونه با زدن دکمه Start طول نفوذ سوزن اندازه گرفته شده و روی صفحه نمایش دستگاه نشان داده می شود. در نهایت با پرینتر تعبیه شده روی دستگاه تست نفوذ پذیری قیر مدل Full امکان چاپ نتیجه آزمایش هم وجود دارد. برای گزارش دهی باید موارد زیر حتما قید شود:
- انجام آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره 2950
- تاریخ تحویل نمونه به آزمایشگاه
- تاریخ انجام آزمون
- شناسنامه محصول(شامل نام تولیدکننده،محل تولید و…)
- تاریخ تولید
- محل انجام آزمون
- ذکر هر گونه موارد مغایر با این استاندارد
- نام، نام خانوادگی و امضای آزمونگر
- نام، نام خانوادگی و امضای تایید کننده