هدف و دامنه کاربرد تست نفوذ پذیری قیر
هدف از تدوین استاندارد تست نفوذ پذیری قیر تعیین روش آزمون جهت نفوذ در قیر و مواد قیری به صورت جامد و نیمه جامد است. آزمون مذکور برای اندازه گیری قوام بکار میرود. درجه نفوذ بیشتر، نشان دهنده قوام کمتر است. سوزن ها، ظروف و سایر موارد شرح داده شده در این روش برای تعیین درجه نفوذ تا 500 کاربرد دارد.
موارد ایمنی
1.دستگاه تست نفوذ پذیری قیر را بر روی سکوی آزمایشگاه (حتما تراز) قرار دهید. برای تراز بهتر می توانید پایه های زیر دستگاه را رگلاژ کنید.
2.کابل برق دستگاه تست نفوذ پذیری قیر را به پریز دیواری مطمئن متصل کنید، از اتصال برق دستگاه به سه راهی برق معمولی ضعیف و غیر استاندارد جدا خودداری کنید.
3.فاصله محل قرارگیری دستگاه تست نفوذ پذیری قیر تا دیوار پشت آن حداقل 10 سانتی متر باشد.
4.از قرار دادن هرنوع وسیله بر روی دستگاه تست نفوذ پذیری قیر جدا اجتناب کنید.
5.به هنگام تمیز نمودن دستگاه تست نفوذ پذیری قیر نهایت دقت انجام شود تا ضربه ای به دستگاه نخورد و به لحاظ سخت افزاری دچار مشکل نشود.
6.در صورت بروز هر گونه اشکال دستگاه تست نفوذ پذیری قیر، به هیچ عنوان شخصاً اقدام به سرویس و تعمیر دستگاه نکنید، تعمیر و سرویس دستگاه که توسط کارشناسان پارسیان تکنولوژی انجام نشده باشد دستگاه را از شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش خارج میکند.
7.تحت هیچ شرایط برچسب پلمپ دستگاه تست نفوذ پذیری قیر را باز نکنید، باز کردن یا مخدوش شدن آن باعث از بین رفتن گارانتی و خدمات آن می‌گردد.
8.تمامی دستگاه های پارسیان تکنولوژی دارای سریال اختصاصی می باشد،در صورت بروز هر گونه مشکل و یا نیازبه سرویس و خدمات پشتیبانی،با شماره تلفنهای مخصوص تماس حاصل فرمایید.
9.اپراتور باید دقت کافی درقبل انجام آزمایش را داشته باشد زیرا با شل کردن پیچ تنظیم، کل کارگاه در کنترل دست قرار میگیرد که در صورت رعایت نکردن باعث ضربه به پلانگر (نگه دارنده سوزن) و شکستن سوزن خواهد شد. قبل از شروع تست و یا بعد هر جابجایی حتما دکمه A.CALIB را بزنید تا دستگاه تست نفوذ پذیری قیر نسبت به آن سکو تراز شود.
کالیبراسیون دستگاه تست نفوذ پذیری قیر
جرم سوزن باید 2.5 گرم و ملحقات متحرک آن 47.5 گرم باشد و ترمومترها نیز سالی یکبار کالیبره گردند. تراز دستگاه هم علاوه بر تنظیم پایه ها باید حتما قبل نفوذ توسط دکمه A.CALIB صورت بگیرد.
اصطلاحات و تعاریف در تست نفوذ پذیری قیر
درجه نفوذ: سنجش قوام طبیعی موادقیری براساس طولی از یک سوزن استاندارد برحسب دهم میلی متر که بطور قائم در آزمونه قیر تحت شرایط مشخص بارگذاری، زمان و دما نفوذ می کند، بیان می شود.
آزمونه: بخشی که از نمونه مورد آزمون برداشته و جهت آزمون یا مشاهده استفاده می شود.
قیر خالص: قیری روان یا غیر روان که به دلیل افزایش قوام و کفیت برای تولید مخلوط آسفالت مصرفی در روسازی ها مورد استفاده قرا میگیرد. درجه نفوذ این قیرها در دمای 25 درجه سلسیوس و تحت بار 100گرم در مدت 5 ثانیه بین 50 تا 500 است.
قیر قطرانی: ماده قیری سیاه یا قهوه ای که از نظر قوام به صورت مایع و یا نیمه جامد هستند و اجزاء اصلی آن حاصل میعان در فرآیند تقطیر تخریبی موادی چون زغال سنگ، نفت، شیل های نفتی، چوب و یا سایر مواد آلی و یا موادی که پس از تقطیر، قسمت عمده آن زفت است.
وسایل مورد نیاز: وزنه 50 گرم و 100 گرم، دماسنج های (c17،c63 ،c64) متناسب با محدوده دمایی مورد نیاز، ظرف انتقال که دارای ظرفیت 350 میلی متر و عمق کافی برای حمام آب باشد.
خلاصه روش آزمون تست نفوذ پذیری قیر
آزمونه تحت شرایط کنترل شده، ذوب و سرد می شود. میزان نفوذ با نفوذسنج که به وسیله آن یک سوزن استاندارد تحت شرایط معین به آزمونه اعمال می گردد، اندازه گرفته می شود.
آماده سازی دستگاه تست نفوذ پذیری قیر
چنانچه آزمونه به اندازه کافی روان نباشد، آزمونه را به دقت حرارت داده و برای جلوگیری از بالا رفتن موضعی حرارت، آنرا هم بزنید تا آزمونه به حد کافی برای ریختن روان شود. در هیچ حالتی دما نباید برای قیر قطرانی بیش از 60 درجه سانتی گراد بالاتر از نقطه نرمی مورد انتظار و برای قیر خالص بیش از 90 درجه سانتی گراد بالاتر از نقطه نرمی باشد. آزمونه ها را بیش از 60 دقیقه حرارت ندهید. با هم زدن از محبوس شدن حباب هوا در داخل آزمونه نیز جلوگیری کنید. آزمونه ها را در دمای محیط و یا در دمای بین 15 تا 30 درجه سلسیوس به مدت 1 تا 1.5 ساعت برای ظرف کوچکتر (35 در55 میلی متر) و 1.5 تا 2 ساعت برای ظروف بزرگتر ، خنک کنید. می توان همین کار را با قرار دادن آزمونه ها در ظرف انتقال نیز انجام داد. برای موارد معمول دما در 25 درجه سانتی گراد و بار 100 گرم و زمان 5 ثانیه در نظر گرفته شود.
آزمونه را به داخل ظرف تا ارتفاعی بریزید که وقتی تا دمای آزمون خنک شد، ارتفاع آن حداقل 120درصد عمقی باشد که انتظار می رود سوزن نفوذ کند. چنانچه ظرف نگه دارنده کمتر از 65 میلی متر قطر داشته و نفوذ فرض شده بیشتر از 200 باشد، برای هر تغییر در شرایط آزمون، چهار نمونه جداگانه تهیه نمایید. چنانچه مواد به اندازه کافی در دسترس باشد، پیشنهاد می شود که پر کردن ظرف آزمونه تا نزدیکی لبه آن صورت گیرد.
اندازه گیری را حداقل سه بار در نقاطی بر روی سطح آزمونه که از لبه ظرف و از یکدیگر حداقل از 10میلی لیتر فاصله داشته باشند، انجام دهید.اگر درجه نفوذ بیشتر از 200 است، حداقل از سه سوزن در آزمونه استفاده کنید تا سه اندازه گیری انجام شود.
انجام آزمون نفوذ پذیری قیر
1.کابل برق دستگاه را به سوکت تعبیه شده در پشت دستگاه تست نفوذ پذیری قیر وصل کنید.
2.با فشار دادن دکمه پاور دستگاه تست نفوذ پذیری قیر روشن می شود.
3.سوزن را بر روی پلانجر(نگه دارنده سوزن) توسط پیچ روی آن نصب کنید.
4.توسط اهرم کنار کارگاه نفوذ باید تا جایی که سوزن کامل در ظرف آزمونه نفوذ میکند تنظیم شود.
5.قبل از مماس کردن نوک مخروط با سطح روی نمونه توسط دکمه روی کارگاه باید بعد هر روشن کردن دکمه A.Calib حتما زده شود.
6.حال کافی است با روش های اندازه گیری آزمون مختلف آماده سازی صورت بگیرد و بعد مماس کردن و زدن دکمه Start نفوذ به صورت اتومات انجام گرفته و تعداد واحد نمونه مورد نظر را نشان می دهد.
برای آزمون های معمول، استفاده از یک ظرف برای هر سه سوزن نفوذ قابل قبول است.چنانچه اختلاف بین بیشترین و کمترین مقدار درجه نفوذ از مقادیر مشخص شده در جدول زیر تجاوز نکند، در صورت لزوم دو سوزن اولیه را جابجا کنید و حتما عدد به صورت صحیح گزارش شود.
شستشو دستگاه تست نفوذ پذیری قیر
سوزن نفوذ را می توانید با تولوئن یا دیگر حلال های مناسب تمیز کرده و با پارچه تمیز خشک کنید.
گزارش دهی در تست نفوذ پذیری قیر
- گزارش آزمون باید شامل موارد زیر باشد:
- انجام آزمون طبق استاندارد ملی ایران شماره 2950
- تاریخ تحویل نمونه به آزمایشگاه
- تاریخ انجام آزمون
- شناسنامه محصول(شامل نام تولیدکننده،محل تولید و…)
- تاریخ تولید
- محل انجام آزمون
- ذکر هر گونه موارد مغایر با این استاندارد
- نام،نام خانوادگی و امضای آزمونگر
- نام،نام خانوادگی و امضای تایید کننده
آشنایی بیشتر با دستگاه تست نفوذ قیر
در دستگاه تست نفوذپذیری قیر با توجه به حساسیت های به کار رفته در ساخت دستگاه و همچنین دقت مورد نیاز جهت انجام آزمایش طبق استانداردهای بین المللی امکان وجود برخی از خطاهای احتمالی در کارکرد دستگاه تست نفوذپذیری قیر و انحراف نتایج بدست آمده نسبت به مقدار واقعی وجود داشته باشد که با گذر زمان یا با وجود تنش های وارد شده به دستگاه بیشتر هم شود. از جمله شایع ترین خطاهای بوجود آمده می توان به عدم صحیح بودن عدد به دست آمده و نتایج آزمون، روشن نشدن دستگاه تست نفوذپذیری قیر با وجود اتصال به برق و متوقف شدن دستگاه به محض استارت اشاره کرد.
در ادامه به بررسی و چگونگی رفه ایراد این خطاها می پردازیم. اگر در دستگاه تست نفوذپذیری قیر عدد به دست آمده از آزمون به نظر صحیح نبود سه مورد باید مورد بررسی قرار گیرد. ابتدا دمای 25 درجه سانتیگراد در محیط و آزمایشگاه و نمونه مورد آزمون حتما رعایت شده باشد. در ادامه دکمه کالیبره (A.calib) بعد از روشن کردن حتما زده شده باشد. همچنین کل بلانچر بتواند به راحتی تا جایی که میتواند نفوذ کند. در مورد خطای روشن نشدن دستگاه با وجود اتصال برق بایستی ابتدا فیوز چک شود.
فیوز در خشاب مربوطه پشت دستگاه و به صورت یدک تعبیه شده است. اگر با تعویض فیوز دستگاه تست نفوذپذیری قیر همچنان خاموش بوده و روشن نمی شود با شماره تماس های پشتیبانی تماس حاصل فرمایید. در مورد ایراد متوقف شدن دستگاه به محض استارت اگر عدد روی نمایشگر دستگاه تست نفوذپذیری قیر هیچ تغییری نمی کند و همچنین میله بلانچر ثابت است باید حتما با قسمت پشتیبانی ارتباط برقرار کنید.
